Hygiënische werkwijze
Om infecties te voorkomen, is een goede hygiëne tijdens het tatoeëren onmisbaar. Houd daarom in de gaten of je tatoeëerder hygiënisch werkt. Let hierbij in ieder geval op het volgende:
- De ruimte waar de tatoeage gezet wordt, is schoon. Er zijn in ieder geval geen bloed- of inktvlekken van een vorige klant zichtbaar.
- De tatoeëerder wast zijn/haar handen voordat hij/zij alle materialen klaar zet.
- Voordat de tatoeage wordt gezet, wordt je huid gedesinfecteerd (pas ná het scheren).
- De naald en enkele andere onderdelen voor het tatoeëren, komen uit een steriele verpakking en worden niet met de blote handen aangeraakt. Na het tatoeëren wordt de naald weggegooid.
- Direct na het openen van de steriele verpakkingen trekt de tatoeëerder schone handschoenen aan en zet hij de losse steriele onderdelen in elkaar. Direct daarna begint hij/zij met tatoeëren.
Bloedt je tatoeage nog na het zetten en/of wordt deze bedekt met kleding? Dan wordt de tatoeage na het zetten:
- ingesmeerd met een zalf en eventueel afgedekt met huishoudfolie;
- of afgedekt met een wondverband van polyurethaanfolie, een steriel kompres, een niet-steriel, absorberend kompres of pleisterspray.
Vraag informatie aan de tatoeëerder
De tatoeëerder moet informatie geven over risico’s die aan het nemen van een tatoeage verbonden zijn en over hoe je je tatoeage moet verzorgen. Vraag hierom als je deze informatie niet krijgt.
Het kan belangrijk zijn informatie te hebben over de inkt die voor de tatoeage is gebruikt. Wanneer bijvoorbeeld een allergie optreedt is deze informatie mogelijk van nut voor het onderzoek naar de oorzaak van het probleem. Vraag daarom aan de tatoeëerder om de gegevens van de gebruikte inkt en bewaar deze goed, zelfs meerdere jaren. Je kunt ook een foto maken van de etiketten van de gebruikte inktflesjes. Zorg in ieder geval dat leesbaar is welke kleur, fabrikant of leverancier en welk batch- of LOT-nummer op de flesjes staat. Bijkomend voordeel van het bewaren van deze informatie is dat sommige tatoeëerders deze informatie kunnen gebruiken wanneer zij later een tatoeage uitbreiden of bijwerken.
Aan tatoeëerders wordt geadviseerd informatie over de gebruikte inkt te registreren én aan de klant mee te geven. Dit laatste kan bijvoorbeeld ingevuld worden op het nazorgformulier. Voeg op het nazorgformulier dat u aan de klant meegeeft de volgende tabel toe:
|
Merk |
Kleur |
Fabrikant/leverancier |
Batch- of LOTnummer |
|---|---|---|---|
|
Inkt 1 |
|
|
|
|
Inkt 2 |
|
|
|
|
Inkt 3 |
|
|
|
|
... |
|
|
Veilig is nog niet mooi
Bij het verlenen van een vergunning wordt alleen beoordeeld of er hygiënisch en veilig wordt getatoeëerd. De GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) beoordeelt niet of de tatoeages ook mooi zijn. De kwaliteit en stijl van de tatoeages kan verschillen per studio. Oriënteer je daarom goed voordat je een tatoeage zet. Bekijk bijvoorbeeld het portfolio van een tatoeëerder. Ook kun je bij vrienden en bekenden informeren naar hun ervaringen met tatoeëerders En kijk ook eens op Snizoo en Tattooplatform. Op deze websites staan ervaringen van klanten bij verschillende tatoeagestudio’s.
Leeftijdsgrenzen
Bij kinderen onder de 12 jaar is het nooit toegestaan om een tatoeage te zetten. Bij jongeren tussen de 12 en 16 jaar mag alleen een tatoeage gezet worden als de wettelijk vertegenwoordiger aanwezig is.
Hierop zijn vier uitzonderingen. Het is bij jongeren tot 16 jaar verboden een tatoeage aan te brengen op hun hoofd, hals, polsen en handen. Als je nog geen 16 bent wordt het laten zetten van een tatoeage sterk afgeraden. Als je groeit kan de tatoeage vervormen.
Tatoeages bij lichamelijke aandoeningen
Veel tatoeëerders laten klanten vooraf een toestemmingsformulier ondertekenen waarin aandacht is voor de gezondheid van de klant. Vul het formulier naar waarheid in. Onvolledige informatie kan tot gevaarlijke situaties en complicaties leiden.
Laat geen tatoeage zetten:
- op plekken waar je het afgelopen jaar plastische chirurgie of bestraling hebt ondergaan;
- op een litteken dat minder dan een jaar oud is;
- op een plek die minder dan zes weken geleden is getatoeëerd;
- op een plek waar minder dan drie maanden geleden een tatoeage is weggelaserd;
- op geïrriteerde huid zoals bultjes, donkere moedervlekken of zwellingen;
- als je onder invloed bent van alcohol of drugs;
- als je allergie voor tatoeagematerialen of -inkt hebt.
Daarnaast wordt het afgeraden om een tatoeage te laten zetten als één van de volgende situaties op jou van toepassing is:
Adviezen voor mensen met diabetes
- Zorg dat je hemoglobine A1c level en het algemene bloedglucosegehalte van je bloed onder controle zijn voordat je je laat tatoeëren. Hiermee verklein je de kans dat je tijdens en na het tatoeëren een wondinfectie of ontsteking oploopt. Om zeker van het juiste gehalte te zijn, kun je je het beste vlak voor het tatoeëren prikken.
- In het algemeen geldt: bespreek je plannen voor het zetten van een tatoeage eerst met je behandelend arts.
Adviezen voor mensen met een bloedstollingsziekte en mensen die antistollingsmiddelen gebruiken
- Wanneer je een bloedstollingsziekte hebt of antistollingsmiddelen gebruikt, kan je huid tijdens het tatoeëren sneller gaan bloeden en langer doorbloeden dan bij andere mensen. Om het risico op ernstige bloedingen zo klein mogelijk te maken, worden grote tatoeages afgeraden. Wil je toch een grote tatoeage, laat deze dan bij voorkeur in meerdere keren zetten.
- In het algemeen geldt: bespreek je plannen voor het zetten van een tatoeage eerst met je behandelend arts. Je arts kan namelijk het beste oordelen over de status van je bloedwaarden.
Adviezen voor mensen met een chronische huidziekte
- In het geval van een chronische huidziekte (zoals bijvoorbeeld psoriasis of sarcoidose in de huid), bestaat de kans dat je je huidklachten ook ontwikkelt op de plaats die je hebt laten tatoeëren. Dit heet het Koebner fenomeen. Om de kans hierop te verkleinen, wordt het afgeraden om een tatoeage te laten zetten op momenten dat je huidziekte erg actief is. En laat bij voorkeur ook geen tatoeage zetten op plekken waar je huidziekte vaak optreedt.
- Wanneer je ooit melanomen (huidkanker) hebt gehad, of dit in je familie voorkomt, wordt het afgeraden om een tatoeage te laten zetten. Op de getatoeëerde huid zijn nieuwe melanomen moeilijker in een vroeg stadium te ontdekken.
- In het algemeen geldt: bespreek je plannen voor het zetten van een tatoeage eerst met je behandelend arts.
Adviezen voor mensen met een afweerstoornis of medicijnen die het afweersysteem kunnen verzwakken
Ook als er veilig en hygiënisch wordt gewerkt, loop je bij het zetten van een tatoeage risico op infecties. Wanneer je een afweerstoornis hebt (hier valt ook leukemie onder) of medicijnen gebruikt die het afweersysteem kunnen verzwakken, is dit risico verhoogd. Bespreek je plannen voor het zetten van een tatoeage daarom altijd eerst met je behandelend arts.
Adviezen voor mensen met een hart- of vaatziekte
- Als je een hart- of vaatziekte hebt, bestaat het risico dat je door tatoeëren endocarditis (een infectie aan de binnenwand van het hart) oploopt. Vanwege dit risico wordt het afgeraden om een tatoeage te laten zetten wanneer je je hartaandoening niet optimaal onder controle hebt.
- In het algemeen geldt: bespreek je plannen voor het zetten van een tatoeage altijd eerst met je behandelend arts.
Adviezen voor zwangeren en vrouwen die borstvoeding geven
Neem geen tatoeage als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Niet alle risico’s rondom het tatoeëren voor zwangere vrouwen zijn bekend. Mocht je bovendien als gevolg van de tatoeage een infectie oplopen, dan mag je bepaalde medicijnen ter bestrijding van de infectie niet gebruiken, vanwege het risico voor je (ongeboren) kind.
Is één van deze situaties op jou van toepassing maar wil je toch een tatoeage laten zetten? Dan raden we je sterk aan om je plannen voor een tatoeage eerst met je behandelend arts te bespreken. Je arts heeft het beste zicht op de stabiliteit van je lichamelijke toestand (met of zonder het gebruik van medicatie). Hierdoor kan hij of zij het beste beoordelen wat de risico’s zijn wanneer je een tatoeage laat zetten. Lees daarnaast het advies hieronder door, hierin staat wat extra uitleg over de risico’s van een tatoeage in jouw situatie.
Veiligheid van tatoeagekleurstoffen
Tatoeagekleurstoffen mogen niet bacteriologisch verontreinigd zijn. Bacteriën kunnen huidinfecties veroorzaken. De inkten mogen ook geen schadelijke, kankerverwekkende, stoffen bevatten zoals AZO-kleurstoffen, PAK's of zware metalen. De verantwoordelijkheid voor veilige inkten ligt bij de tatoeëerder, maar vooral bij zijn leverancier. Voor tatoeëerders is het lastig om te beoordelen of de inkt veilig is. Wel kunnen tatoeëerders aan hun leverancier vragen of de geleverde inkten voldoen aan de wettelijke eisen (Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen). Ook voor consumenten is het lastig om dit te beoordelen. Je kunt in ieder geval aan de tatoeëerder vragen of hij veilige inkten gebruikt en waaruit dat blijkt.
Hoewel de kans op veilige inkten bij studio’s met een vergunning waarschijnlijk groter is, komen onveilige inkten hier helaas ook voor. Uit onderzoeken van de NVWA blijkt dat in 52% van de zwarte inkten schadelijke stoffen aanwezig zijn en dat uit 30-35% van de gekleurde inkten schadelijke stoffen kunnen vrijkomen. Dit vergroot de kans op kanker. De grootte van de tatoeage, de concentratie van de schadelijke stoffen en de tijd dat het lichaam eraan is blootgesteld, spelen allemaal een rol bij de mogelijke ontwikkeling van kanker. Maar ook andere factoren spelen daarbij mee, zoals leefstijl en genetische aanleg. Of dit risico door deze gevaarlijke stoffen in de inkten ook inderdaad leidt tot meer kankergevallen onder bezitters van tatoeages is op dit moment onbekend.
Wil je meer weten over de veiligheid van tatoeagekleurstoffen en welke vragen tatoeëerders aan hun leverancier kunnen vragen? Kijk dan op de website van de NVWA in het dossier tatoeages en permanente make-up.
Tatoeage met as
Sommige mensen willen als herinnering aan een overleden dierbare persoon graag een tatoeage waarin wat crematie-as van deze persoon is verwerkt. Er zijn tatoeëerders die dit aanbieden. Over de samenstelling van crematie-as zijn slechts beperkt gegevens beschikbaar, maar het is aannemelijk dat er stoffen in voorkomen die schadelijk zijn voor de gezondheid of zelfs verboden zijn in tatoeage-inkt. Ook is de kans groot dat de inkt na het mengen met as niet meer steriel is. Het wordt daarom afgeraden een tatoeage met as te laten zetten.